در میان عوامل مصرف انرژی در یک ساختمان، سیستم‌های گرمایشی بزرگترین سهم را در مصرف انرژی دارند. این سیستم‌ها که اغلب از سوخت‌های فسیلی به عنوان منبع تامین انرژی استفاده می‌کنند به خاطر سهم زیادی که ایجاد هزینه های مربوط به انرژی دارند و همچنین تاثیری که بر آرامش و حس رضایت ساکنین یک ساختمان به جا می‌گذارند از اهمیت زیادی برخوردارند.
بر اساس آمار حدود هفتاد درصد گاز طبیعی مصرف شده در سطح کشور ایران برای تامین انرژی سیستم‌های گرمایشی منازل مسکونی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همه این دلائل باعث می‌شود اهمیت توجه به سیستم‌های گرمایشی و بهینه سازی مصرف انرژی در آنها بیشتر از پیش مورد توجه مهندسین ساختمان و دست اندر کاران صنعت ساختمان قرار بگیرد.
عوامل زیادی در میزان مصرف انرژی در سیستم‌های گرمایشی نقش دارند که توجه به این عوامل می‌تواند هزینه و مصرف انرژی سیستم‌های گرمایشی ساختمان‌ها را به شدت کاهش دهد. از جمله این عوامل می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی
- نوع طراحی و نقشه ساختمان
- مواد و مصالح به کار برده شده در بنا
- بازدهی و راندمان سیستم‌های تهویه مطبوع و گرمایشی
- تشخیص درست ظرفیت مورد نیاز و به کارگیری سیستم های گرمایشی با ظرفیت مورد نیاز (این عامل در ایجاد بار حرارتی ساختمان موثر است)
- کنترل، تعمیر و نگهداری بهینه سیستم‌های گرمایشی
در این مطلب از وبلاگ هیوا صنعت قصد داریم انواع سیستم‌های گرمایشی را به شما معرفی کنیم. در ادامه این مقالات مباحث مفصل تری از جمله انواع سیستم‌های تهویه مطبوع و انواع سیستم‌های برودتی ساختمان را مطرح خواهیم کرد .
گرمایش مرکزی
وقتی سخن از سیستم گرمایش مرکزی در یک ساختمان به میان می‌آوریم یعنی تاسیسات تولید کننده گرما را در یک قسمت از ساختمان قرار دهیم و گرمای تولید شده توسط سیستم گرمایش مرکزی را بوسیله تجهیزات انتقال گرما مثل رادیاتور، فن کویل و کانال در کل ساختمان توزیع کنیم.
برای انتقال حرارت از منبع تولید گرما به مکان‌های مختلف ساختمان وجود ماده یا موادی که به عنوان سیال واسط مورد استفاده قرار بگیرند الزامی است. سیال واسط‌هایی مثل آب، بخار یا هوا نقش انتقال دهنده انرژی در سیستم را ایفا می‌کنند.
در همه سیستم‌های گرمایش مرکزی یک وجه اشتراک وجود دارد و آن هم چیزی نیست جز دیگ آب گرم یا دیگ بخار که در همه سیستم‌های گرمایش مرکزی مشترک است. چیزی که باعث ایجاد تفاوت در سیستم‌های گرمایش مرکزی می‌شود، نوع پایانه آنها است که می‌تواند از رادیاتور آلومینیومی یا فولادی، فن کویل، هوا ساز یا فن کویل‌های کانالی باشد.
گرمایش موضعی (بخاری‌ها)
استفاده از بخاری برای گرمایش فضای محدودی از ساختمان در نظر گرفته می‌شود. استفاده از بخاری‌ها در نقاط مختلف منزل با آنکه مساحت زیادی از فضای ساختمان را اشغال می‌کند اما قدرت مانور ما را برای مدیریت در مصرف انرژی بالا می‌برد. در انتخاب نوع و مدا بخاری سعی کنید موارد زیر را در نظر بگیرید:
- ایمنی
- میزان مصرف انرژی
- هزینه راه اندازی و نصب
- برچسب انرژی
- رعایت استاندارهای زیست محیطی
- تناسب ظرفیت و اندازه بخاری با فضای مورد استفاده
امروزه تا حد زیادی می‌توان گفت بخاری های گازی و نفتی تولید داخل مطابق با استاندارد هستند و مصرف بهینه‌ای دارند. در صورتی که در محیط اتاق و منزل شما امکان تبادل هوا و تهویه در نظر گرفته شده است استفاده از بخاری‌های بدون دودکش گزینه مناسبی برای انتخاب است. برای استفاده از بخاری‌های بدون دودکش همانطور که از نام آن پیدا است نیازی به نصب دودکش نیست و به همین دلیل شما میتوانید بدون هیچ محدودیتی این نوع از بخاری‌ها را در هر جایی از منزل که مایل هستید نصب کنید.
برای رسیدن به بهینه ترین حالت ممکن از لحاظ مصرف انرژی بهتر است که ضرفیت بخاری را متناسب با نیاز خود انتخاب کنید. انتخاب بخاری با ظرفیت بالا موجب افزایش بازدهی آن نیست و بهتر است از بخاری با ظرفیت مناسب و زمان استفاده طولانی‌تر استفاده کنید.
گرمایش آب
آمار نشان می‌دهد که چیزی در حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد انرژی مورد استفاده در هر خانواده صرف تامین آب گرم می‌شود. به همین دلیل بهینه سازی مصرف انرژی در سیستم گرمایش آب می‌تواند نقش بسزایی در کنترل، کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی داشته باشد.
در گذشته سوخت مورد استفاده در آبگرمکن‌ها نفت بوده که همچنان تولید آبگرمکن‌های نفتی برای بعضی از مصارف ادامه دارد. اما متداول‌ترین شکل آبگرمکن‌ها، از گاز شهری به عنوان سوخت خود استفاده می‌کنند. انواع دیگری از آبگرمکن هم برای مصارف خواص در دسترس است از جمله آبگرمکن‌های برقی و آبگرمکن‌های خورشیدی که با توجه به استفاده از انرژی طبیعی خورشید در حال گسترش است.
برای انتخاب آبگرمکن لازم است تا موارد زیر را در نظر بگیرید:
- تعداد نفرات
- عادات بهداشتی اعضای خانواده
- میزان مصرف انرژی و راندمان دستگاه
- هزینه نصب و راه اندازی
- طریقه مصرف آبگرمکن
برای تشخیص میزان مصرف انرژی، بازده و استاندارهای رعایت شده در آبگرمکن بهترین راه، رجوع به برچسب انرژی محصول است.
اصول لازم برای استفاده از آبگرمکن:
- دمای آبگرمکن را بین ۵۵ درجه تا ۶۰ درجه سانتی گراد تنظیم کنید.
- در صورتی که به مدت طولانی از منزل خارج می‌شوید، آبگرمکن را خاموش کنید
- از صحت عملکرد شیرهای آب گرم و عدم وجود نشتی در آنها اطمینان حاصل کنید (چکه کردن یک قطره در ثانیه، برابر با دو هزار لیتر در ماه است)
- لوله‌های آب گرم را در صورت امکان عایق کنید
در مقالات بعدی از مجموعه مقالات هیوا صنعت سعی می‌کنیم تا اطلاعات بیشتری پیرامون سیستم‌های تهویه مطبوع و اجزای تشکیل دهنده آنها اعم از چیلر هوا خنک، مینی چیلر، داکت اسپلیت و پکیج پشت بامی در اختیار شما قرار بدهیم.